„Jurassic Adventure” – edukacja i zabawa, czyli co robi edukatorka na wystawie

11 stycznia 2024

Wystawa tematyczna „Jurassic Adventure” już od jesieni ma swoje miejsce w Muzeum Nowa Praga w Warszawie. W kilkunastu stylizowanych na prastarą dżunglę salach zamieszkało 46 naturalnej wielkości ruszających się i ryczących gadów. Odwiedzenie wystawy to pomysł na rodzinny wypad z milusińskimi albo edukacyjną wycieczkę ułatwiającą dzieciom przyswojenie wiedzy w niecodzienny sposób. Pomaga w tym pracującą na wystawie edukatorka – Joanna Borysowicz, z którą można zwiedzać ekspozycję przez cały styczeń w soboty i niedziele o godzinie 10:00.

Wystawa „Jurassic Adventure” od kilku lat jeździ po Europie, potwierdzając fakt, że dinozaury wcale nie są reliktem przeszłości i wciąż mają swoich wielbicieli w każdej grupie wiekowej. Najwięcej jest wśród nich oczywiście dzieci i to na nich ruszające się i ryczące gady w Muzeum Nowa Praga robią największe wrażenie. A jest co oglądać, bo pomysłodawcy wystawy zgromadzili pod jednym dachem najsłynniejsze dinozaury z całego świata: są stegozaury, triceratopsy, celofyzy, jest przedstawiciel długoszyjców, czyli diplodok, znany z ogromnych przednich łap deinocheirus, wyglądający jak ptak beipiaozaur, jest wreszcie najgroźniejszy z drapieżników – tyranozaur. A przy każdym stoi tablica informacyjna z garścią faktów i ciekawostek, ułatwiająca identyfikację osobnika. Najmłodsi goście zwykle wchodzą na wystawę wyposażeni w mapę dino rangera, starsi włączają telefony, skanują kod QR i zwiedzają ekspozycję z audioprzewodnikiem, a wycieczki najczęściej korzystają z pomocy edukatorki – Joanny Borysowicz, która pomaga przyswoić uczniom wiedzę w niecodzienny sposób.

Takie ekspozycje tematyczne to nie tylko przepustka do świata nauki, ale przede wszystkim do poszerzenia zainteresowań dzieci: „Wystawy tematyczne to doskonałe miejsce do swobodnego korzystania z najróżniejszych metod aktywizujących uczniów. W szkołach często ze względu na ograniczenia czasowe i programowe nie zawsze istnieje przestrzeń na dodatkowe aktywności i poszerzanie zainteresowań wykraczających poza napięty plan nauczania. Pracując w edukacji od wielu lat, jestem zdania, że tego typu zajęcia pozaszkolne powinny opierać się głównie na zabawie. Oczywiście, nie mam na myśli pełnej swobody, ale zastosowanie w nauczaniu takich metod, ja burza mózgów, gra dydaktyczna czy grupy zadaniowe. Korzystnie wpływają na rozwój wyobraźni, pomagają uczniom generować, czasem również nieoczywiste pytania oraz odpowiedzi na nie. Ułatwiają również przyswojenie wiadomości w niekonwencjonalny sposób” – opowiada edukatorka.

Na co powinna stawiać współczesna edukacja?

Przed współczesną edukacją w Polsce stoi wiele wyzwań. Kiedy kilka dni temu opublikowano wyniki najnowszej edycji Programu Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów, PISA 2022 (Programme for International Student Assessment to największe badania umiejętności uczniów na świecie, realizowane co trzy lata we wszystkich państwach członkowskich OECD, a także w kilkudziesięciu innych krajach i regionach), okazało się, że polscy piętnastolatkowie, choć wciąż utrzymują wysoką pozycję na świecie pod względem umiejętności matematycznych, rozumienia czytanego tekstu i wnioskowania w naukach przyrodniczych, wypadają gorzej niż w analogicznym badaniu przeprowadzonym w 2018 roku. Wpływ miała na to zarówno pandemia, jak i – co podkreślają nauczyciele – podstawa programowa kształcenia ogólnego, która skupia się na przekazaniu możliwie dużej liczby wiadomości ze wszystkich przedmiotów, zamiast stawiać na samodzielne docieranie do rozwiązań przez uczniów czy rozbudzać w nich ciekawość świata, a więc kłaść nacisk na kształcenie kompetencji kluczowych.

Joanna Borysowicz również jest zdania, że współczesne szkolnictwo stawia na jak najszybsze przekazanie treści i wyuczenie gotowych odpowiedzi pod klucz. Tymczasem już od najmłodszych lat w dzieciach powinno się rozbudzać kreatywność i wyobraźnię. „Uważam, że jest to jedno z najważniejszych wyzwań w dzisiejszych czasach, zwłaszcza w dobie smartfonów, które zarówno kreatywność, jak i wyobraźnię skutecznie ograniczają, co zresztą potwierdzono naukowo. Zależy mi na tym, aby uczniowie sami umieli zadawać sobie pytania i samodzielnie szukali rozwiązań problemów, a nawet podważali przekazywane im treści. Przykładowo, w czasie zajęć mówię do uczestników: „przed nami przedstawiony jest latający dinozaur – co w tym zdaniu się nie zgadza?” Na podstawie wspólnej burzy mózgów dowiadujemy się, że pteranodon czy pterodaktyl wcale nie był dinozaurem. W ten sposób uczniowie zdecydowanie szybciej zapamiętują nowe wiadomości i fakty, które sami odkryli” – objaśnia edukatorka.

„Jurassic Adventure” – lekcja biologii, geografii, ewolucji i paleontologii w jednym

„Jurassic Adventure” to nie tylko wycieczka śladami wymarłych gadów, ale też lekcja biologii, geografii, historii, ewolucji, geologii czy paleontologii w jednym. Ba, nawet botanika się przyda, bo w świecie roślin do dziś można spotkać „dinozaura”!

Co robi na wystawie edukator? Wprowadza uczniów w kreatywny sposób w świat nauki. Jest nie tylko przewodnikiem, ale też koordynatorem pracy, którą wykonują podzieleni na grupy. „Czasami uczniowie współpracują w mniejszych grupach i wspólnie odkrywają świat prehistorycznych gadów, zbierając informację na przykład o poszczególnych okresach ery mezozoicznej. W czasie zajęć pojawia się wiele nowych, często nieznanych wcześniej słów i haseł. Niektóre z nich wprowadzamy na zasadzie burzy pytań – podajemy nowe zagadnienie lub problem do rozwiązania, a uczniowie zadają jak najwięcej pytań i wspólnie układamy odpowiedzi w całość” – opowiada Joanna Borysowicz.

Jej celem jest, by uczniowie wyszli z wystawy nie tylko z porcją wiedzy, ale też z przekonaniem, że aktywne uczestniczenie w wydarzeniach kulturalnych pomaga zrozumieć świat. Wystawa tematyczna „Jurrasic Adventure” może być punktem zaczepienia do rozwinięcia nowych zainteresowań i pasji u maluchów, ale może też uczyć starsze dzieci umiejętności odbierania informacji (czytania, słuchania, oglądania), samodzielnego docierania do wiedzy, weryfikowania źródeł, dokonywania eksperymentów, stawiania tez i wyciągania wniosków, odpowiedzialnej komunikacji czy wykorzystywania wiedzy w podejmowaniu decyzji. Wszystko zależy, jak do takiej wystawy podejdziemy.

Na zwiedzanie z edukatorem mogą umówić się grupy szkolne, kontaktując się mailowo na adres edukacja@jurassicadventure.pl, ale można uczestniczyć również indywidualnie. Przez cały styczeń w soboty i niedziele o godzinie 10:00 będzie rozpoczynało się zwiedzanie z edukatorem, na który obowiązywać będą bilety indywidualne.